استان خراسان رضوی در قسمت شمال شرقی کشور قرار گرفته است. مرکز این استان کلانشهر مشهد می باشد. از مهم ترین دلایل اسم رضوی بر روی این استان وجود حرم مطهر علی ابن موسی الرضا در این استان می باشد. استان خراسان رضوی جزء بزرگ‌ترین استان‌های کشورمان است که مشهد ، مرکز آن ، پایتخت گردشگری مذهبی در ایران است. میزبانی مشهد از حرم امام رضا باعث شده ، هر ساله میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی به این استان سفر کنند. مساحت استان خراسان رضوی حدود 118.854 کیلومتر مربع می باشد که این استان پنجمین استان بزرگ کشور می باشد.

فاصله تهران تا خراسان رضوی

فاصله تهران با استان خراسان رضوی نیز حدود 870 کیلومتر می باشد که از نظر سفر زمینی حدود 12 ساعت می باشد که البته نوع باربری و ترانزیت حمل و نقل در این جاده در تغییر ساعت دخیل می باشد. در بخش حمل بار و ترانزیت که بسیار زیاد در این محور دیده میشود توسط انواع کامیون های کانتین بر و سنگین و نیمه سنگین حتی با توجه به وزن بار نیز متغیر است، که این میزان از 2 تن شروع میشود تا 32 تن البته این میزان محدودیت ابلاغ شده توسط سازمان راه و شهرسازی است در غیر این صورت این ظرفیت تا حتی 50 تن نیز میتواند باشد که توسط برخی ماشین آلات داخل کشور امکان پذیر است که به آنها بارهای ترافیکی گفته میشود.

تقسیمات استان خراسان رضوی

استان خراسان رضوی از غرب به سمنان ، از شمال به خراسان شمالی ، از جنوب به خراسان جنوبی و از شرق به همسایگی و همرزی با افغانستان محدود می شود. استان خراسان رضوی از 33 شهرستان ، 79 بخش ، 175 دهستان و 81 شهر تشکیل شده است که پس از فارس پر شهرستان ترین استان کشور است.

تاریخچه استان خراسان رضوی

خراسان در دوران‌های مختلف تاریخی بخش مهمی از سرزمین ایران بوده است. اما ماجرای شهر مشهد کمی متفاوت است. پس از شهادت و دفن امام رضا(ع) در محلی از توابع توس ، هسته‌ی اصلی شهر مشهد شکل گرفت. نام این شهر که به معنی محل شهادت است ، نیز سابقه‌ی تشکیل آن را نشان می‌دهد. از حدود قرن نهم هجری آرام آرام توس قدیم از مرکز توجه ‌ها خارج شد و مشهد توسعه و گسترش یافت. مشهد در زمان سلطنت نادر شاه افشار برای مدتی پایتخت ایران نیز بوده است.

برای اطلاع از جمعیت و جاذبه گردشگری استان اردبیل روی لینک بزنید.

آداب و رسوم استان خراسان رضوی

موسیقی و رقص‌های سنتی جزء آیین‌ های خراسان است که تنوع زیادی هم دارد. مردم مشهد عزاداری‌ های مذهبی مختلف را با مراسم خاصی برگزار می‌کنند.

در روزهای ۲۸ و آخر صفر هیئت‌های عزاداری شهر مشهد در خیابان‌های اطراف حرم عزاداری می‌کنند و در نهایت به زیارت امام رضا می‌روند. در این مراسم افراد زیادی نیز از شهرهای مختلف استان خراسان رضوی و حتی استان‌های دیگر به مشهد می‌آید.

جغرافیای خراسان رضوی

خراسان رضوی بخش کوچکی از خراسان تاریخیست. در سال ۱۳۸۳ استان خراسان بزرگ به سه استان خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی تقسیم شد.

خراسان رضوی از شمال با کشور ترکمنستان، از شرق با افغانستان و از غرب و شمال غربی با استان‌های خراسان شمالی و سمنان همسایه است. این استان از جنوب به خراسان جنوبی می‌رسد. قله‌ی بینالود با ارتفاع بیش از سه هزار متر مرتفع‌ترین نقطه‌ی استان خراسان رضوی است.

مساحت استان خراسان رضوی ۱۱۷٬۷۶۹ کیلومتر مربع است که ۷ درصد کل مساحت ایران را در بر می‌گیرد. ۴۹٫۲ درصد سطح استان را مناطق کوهستانی و ۵۰٫۸ درصد آن را دشت ‌ها تشکیل می‌دهند. این استان شامل ۴ حوزه آبریز اترک ، قره‌قوم ، کویر مرکزی و شرق ایران است.

ارتفاعات استان خراسان رضوی

خراسان رضوی به سبب وسعت زیاد ازنظر شرایط طبیعی بسیار متنوع و هر یک از نواحی مختلف آن دارای ویژگی‌های خاصی است. این استان از شمال و شمال شرق به طول تقریبی 6.531 کیلومتر دارای مرز مشترک با کشور ترکمنستان و از شرق به طول حدود  ۳۰۲کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد.

ارتفاعات استان را می توان به ارتفاعات شمالی و جنوبی تفکیک کرد. ارتفاعات شمال خراسان عموماً شرقی – غربی هستند حال آنکه ارتفاعات جنوب استان، امتداد شمالی – جنوبی دارند.

بلندترین نقطه استان قله بینالود در 3651 متری و پست ترین نقطه استان در دشت سرخس با ارتفاع 299 متر از سطح دریا واقع شده است.

آب و هوای استان خراسان رضوی

این استان از نظر بارندگی و رطوبت دارای بارندگی نسبی و متوسط می باشد. در سال 1389 شهرستان قوچان با 296 میلی متر بالاتر میزان بارندگی سالیانه و شهرستان گناباد با 71 میلی متر کمترین میزان بارندگی سالیانه را در بین مراکز شهرستان های دارای ایستگاه هواشناسی دارا بوده است.

جنگل های استان خراسان رضوی

خراسان رضوی از لحاظ تقسیمات رویشی گیاهی جزء ناحیهٔ ایران تورانی به‌شمار می‌رود. مساحت کل جنگل‌های استان در سال ۱۳۹۵، ۹۹۶۲٫۵۷ کیلومتر مربع (حدود ۷٫۵٪ مساحت استان) است که شامل جنگل‌های نیمه‌خشک تا نیمه مرطوب و جنگل‌های خشک و بیابانی است.

شهرستان های استان خراسان رضوی

مشهد

مشهد دومین کلان شهر ایران است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ مشهد با بیش از سه میلیون نفر جمعیت ، دومین شهر پرجمعیت ایران است.

با توجه به تعداد بسیار زیاد مسافران این شهر، مشهد یکی از پُرپَروازترین شهرهای ایران است و به بسیاری از شهرهای کشور پرواز مستقیم دارد.

صنعت گردشگری ، به ویژه گردشگری مذهبی ،‌ بخش مهمی از چرخ‌ های اقتصاد مشهد را به حرکت درمی‌آورد.

بدون شک مهم‌ترین جاذبه‌ی مشهد برای مسافران و ساکنان این شهر حرم امام رضا(ع) است. مجموعه ‌ای بزرگ که در سال ‌های اخیر گسترش یافته است.

مسجد گوهرشاد و موزه‌‌ی آستان قدس رضوی ، که جزء دیگر جاذبه ‌های گردشگری مشهد هستند ، نیز در داخل حرم قرار دارند. موزه‌ی آستان قدس گنجینه ‌های ارزشمندی را در خود جای داده است.

نقاره ‌خانه از مکان‌های مهم و تاریخی حرم است که خادمان حرم در آن به نقاره‌ زنی می‌پردازند. بر اساس متون تاریخی قدمت نقاره‌ زنی در حرم به سال ۸۶۰ هجری قمری برمی‌گردد. به جز ماه‌های محرم و صفر نقاره ‌زنی در هر شبانه‌ روز دو مرتبه ، پیش از طلوع و غروب آفتاب ، انجام می‌شود.

آرامگاه فردوسی دیگر جاذبه‌ ی گردشگری مهمی است که در منطقه‌ی توس و در نزدیکی مشهد قرار دارد. در مقابل آرامگاه فردوسی موزه‌ی توس واقع شده که آثار مربوط به فردوسی و شاهنامه در آن نگه ‌داری می‌شود. آرامگاه مهدی اخوان ثالث ، شاعر نامدار معاصر ، نیز در محوطه آرامگاه فردوسی قرار دارد.

آرامگاه نادر شاه افشار نیز در مشهد قرار دارد که اکنون ، با عنوان مجموعه فرهنگی تاریخی آرامگاه نادر شاه افشار، جزء مناطق دیدنی مشهد است. موزه‌ی نادری و نگارخانه‌ی نادری از دیگر بخش‌های این مجموعه هستند.

پارک ملت، مجموعه فرهنگی تفریحی کوهسنگی ، منطقه‌ی شاندیز ، ییلاق طرقبه و سد چالیدره از جاذبه‌ های تفریحی شهرستان مشهد هستند.

چهارتاقی بازه هور یکی از قدیمی‌ترین چهارتاقی‌ های ایران است. بنایی متعلق به دوره‌ی ساسانی است که در نزدیکی جاده‌ی قدیم مشهد به تربت‌ حیدریه قرار دارد.

نیشابور

نیشابور یکی از شهرهای تاریخی استان خراسان رضوی است که حدود ۱۳۰ کیلومتر از مشهد فاصله دارد. این شهر در نزدیکی کوه بینالود ، بلندترین قله‌ی استان خراسان رضوی ، واقع شده است. نیشابور به سنگ فیروزه‌اش شهرت دارد و معادن سنگ فیروزه در این شهرستان فعالیت می‌کنند.

آرامگاه خیام ، آرامگاه عطار ، آرامگاه کمال‌الملک ، باغ و عمارت امین الاسلامی و مسجد جامع از جاذبه‌ های گردشگری شهر نیشابور است.

قدمگاه رضوی مجموعه‌ ای تاریخی و مذهبی است که در نزدیکی نیشابور واقع شده و بنای یادبودیست که پس از عزیمت امام رضا به طوس به این شکل در آمده است.

گنبدهای آجری شادمهر در نزدیکی نیشابور از دیگر دیدنی‌های این شهر هستند که بنای اولیه آن‌ ها به دوره‌ی سلجوقی و ایلخانی بازمی‌گردد.

تربت جام

شهر تربت جام در فاصله‌ی حدود ۱۶۰ کیلومتری مشهد واقع شده و از شهرهای کهن استان خراسان رضوی است. عمده‌ی شهرت تربت جام به دلیل آرامگاه شیخ احمد جامی و موسیقی محلی این ناحیه است. دوتارنوازان بسیار مطرحی در این شهر فعالیت داشته و دارند. رقص ‌های محلی ، مانند چوب بازی ، نیز در این منطقه رواج دارد.

آرامگاه شاه قاسم انوار ، مسجد زیر زمینی و گنبد فیروزشاهی از آثار تاریخی این شهر هستند. آثار تاریخی دیگری همچون رباط جام ، رباط سمنگان ، مسجد کرمانی و گنبدخانه نیز در این محدوده شهرستان تربت جام قرار دارند.

گناباد

گناباد در جنوب استان خراسان رضوی واقع شده است و میزبان چند اثر تاریخی است. قنات قصبه از آثار تاریخی مهم گناباد است که به همراه چند قنات دیگر کشورمان به فهرست آثار میراث جهانی یونسکو اضافه شده است.

مسجد جامع گناباد ، آسیاب‌ آبی کاخک و قلعه‌ی دختر شوراب که حدود ۱۵ کیلومتر از شهر گناباد فاصله دارد از دیگر دیدنی‌های منطقه هستند.

اقامت‌گاه‌های خراسان رضوی

تنوع اقامت‌گاه‌ ها در شهر مشهد بسیار زیاد است. از هتل‌ های لوکس و مدرن تا هتل‌ های ارزان‌ قیمت و با امکانات محدودتر. قیمت هتل‌ های مشهد نیز با توجه به عرضه و تقاضا و فصل تغییر می‌کند.

چندین اقامتگاه‌ بوم‌گردی نیز در نقاط مختلف استان خراسان رضوی ، مانند شهرستان ‌های گناباد ، سبزوار ، نیشابور ، طرقبه ، شاندیز ، خواف ، بردسکن ، فعالیت می‌کنند.

سوغات

زعفران و زرشک جزء سوغاتی‌های مهم استان خراسان رضوی است. انگشتر و زیور ‌آلات فیروزه و عقیق نیز در استان خراسان رضوی تولید می‌شوند. نقل ، نبات ، عطر و انواع خشکبار جزء دیگر سوغاتی‌های استان خراسان رضوی هستند.

رستوران‌ها

رستوران سدروس چهار شعبه در شهر مشهد دارد و رستوران خوبی است. سه شعبه‌ی رستوران‌ پسران کریم نیز در مشهد مشغول فعالیت هستند. رستوران نسیم لبنان مشهد نیز انواع غذاهای لبنانی را در منوی خود جای داده است.

معین درباری مشهد به چلوکباب‌ های متنوعش معروف است. رستوران بابا قدرت هم در بنایی قدیمی به مشتریان خود سرویس می‌دهد. علاقه‌ مندان به غذاهای گیاهی هم می‌توانند به رستوران گیاهی خانه مشهد مراجعه کنند.

غذاهای محلی خراسان رضوی

رشته پلو با گوشت یا خوشتلی پلو از غذاهای محلی استان خراسان رضوی است. اشکنه های محلی مختلفی نیز در شهرهای استان خراسان رضوی تهیه می‌شود که از میان آنها می‌توان به اشکنه‌ های بلغور شیر ، کشف سفید یا قروت و تخم مرغ اشاره کرد.

شله مشهدی از معروف ‌ترین غذاهای محلی خراسان رضوی است که در مناسبت‌های مختلف به عنوان نذری تهیه می‌شود.

صنایع دستی

گلیم ، تولیدات نمدی و قالی از صنایع دستی خراسان رضوی هستند. پوستین دوزی نیز در خراسان رضوی انجام می‌شود و جزء صنایع دستی مهم عشایر استان است.

فیروزه‌ تراشی و به طور کلی تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی هم از حرفه‌ های قدیمی در استان خراسان رضوی است.

جمعیت شهرستان های استان خراسان رضوی در سال 1400

جمعیت کل مشهد در سرشماری سال 1395 ، برابر 6.434.501 نفر بوده است که دومین شهر پرجمعیت ایران محسوب می شود.

شهر مشهد با 3.071.184 نفر پرجمعیت ترین شهرستان خراسان رضوی می باشد.

• نیشابور 272.341 نفر
• سبزوار 257.643 نفر
• تربت حیدریه 150.149 نفر
• کاشمر 108.576 نفر
• قوچان 105.673 نفر
• شهرک صنعتی های استان خراسان
• بجستان (منطقه محروم)
• تایباد (منطقه محروم)
• جوین (منطقه محروم)
• چرمشهر (منطقه محروم)
• درگز (منطقه محروم)
• فریمان (منطقه محروم)
• مشهد-کاویان (منطقه محروم)
• باخرز تایباد (منطقه محروم)
• جغتای سبزوار (منطقه محروم)
• خردگرد خواف (منطقه محروم)
• خلیل‌آباد (منطقه محروم)
• خوشاب سبزوار
• رباط سنگ تربت حیدریه (منطقه محروم)
• رشتخوار (منطقه محروم)
• زاوین کلات (منطقه محروم)
• کاخک گناباد (منطقه محروم)
• کمال‌آباد نیشابور (منطقه محروم)
• کوثر گناباد (منطقه محروم)
• مه ولات (منطقه محروم)

کشاورزی استان خراسان رضوی

خراسان رضوی به واسطه آب و هوای مناسب در تولید انواع محصولات باغی و زراعی رتبه  دارد. این استان در تولید محصولاتی چون گیلاس ، زردچوبه، خربزه ، طالبی ، زعفران ، آلو  رتبه اول کشور ، در تولید زرشک رتبه دوم ، در تولید انار و پسته رسته سوم و در تولید انگور و بادام رتبه چهارم را دارد.

همچنین تولید محصولاتی همچون گندم ، عدس ، نخود ، گردو ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، بادمجان ، پیاز ، زردآلو ، هلو ، سیب ، گلابی ، به و … در این استان رواج دارد.

استان خراسان رضوی از بزرگ ترین تولید کنندگان محصولات کشاورزی در ایران می باشد و بخشی از محصولات خود را به کلان شهرهای دیگر ایران و کشورهای دیگر صادر می کند.

برای صادر کردن محصولات از این استان به کشورهای دیگر نیاز به ترانزیت می باشد. همچنین جدای ترانزیت و باربری ، هزینه باربری نقش بسزایی در این امر دارد.

برای کسب اطلاعات در زمینه حمل و نقل بین شهری می توانید با دفتر مرکزی باربری تماس حاصل فرمایید.